Tanrı Itzmanâ

  Tanrı

Yazıyı ve takvimi icat eden, yaratılışın tanrısı Itzmanâ yüce gönüllüydü ve biraz kötü ruhlu bulabileceğimiz Tanrıça Ixchel ile evliydi. Ixchel, sarayını dünyaya yağdıracağı suların olduğu sarnıçlarla doldurur, büyük fırtına
ve seller yaratırdı. Itzmanâ tanrıların lideriydi ve onları tahtından yönetirdi. Aynı zamanda tıbbın koruyucu tanrısıydı. Maya halkına kültür, ritüeller ve bilgelik vermişti.

Bazen her biri bu alanların birinden sorumlu dört farklı tanrı (Itzmanâlar) olarak da tasvir edilirdi. Itzmanâ, farklı kaynaklara göre, ya her şeyin kendisinden geldiği soyut ruh olan Hanab Ku nun oğlu ya da onun zahiri suretiydi. Mitlerden biri, Hanab Ku nun mutluluğa erişmeden önce dünyada farklı üç ölümlü zümresi yaratmış olduğunu anlatır. İlk yaratısı olan küçük insanlardan hoşlanmayınca onları, su püskürten bir yılanın yardımıyla yok etmiştir. İkinci girişiminde Dzolob olarak bilinen bir halk yaratmıştır, ama onları da pek beğenmeyerek bir yangınla ortadan kaldırmıştır. Sonunda Mayaları yaratmış ve nihayet onlardan, neyse ki,
memnun kalmıştır.

Hanab Ku nun ruhunun Itzmanâ’daki fiziksel tezahürü kocaman kanca burunlu, yaşlı bir adamdır. Maya halkını koruyan müşfik bir aile reisiydi, yeni bir takvim döngüsüne geçilirken genellikle bolluk ve sağlık getirmesi için onun şerefine törenler düzenlenirdi.

Yorum yaz